Artykuł prof. Tadeusza Zembrzuskiego w prestiżowym czasopiśmie International Journal of Procedural Law
W najnowszym numerze wydawanego przez International Association of Procedural Law - IAPL (Międzynarodowe Stowarzyszenie Prawa Procesowego - największe ogólnoświatowe stowarzyszenie procesualistów cywilnych) prestiżowego czasopisma International Journal of Procedural Law (2021, nr 1) ukazał się artykuł autorstwa prof. UW dr. hab. Tadeusza Zembrzuskiego pt. The Evolution of Nullity in Civil Proceedings. Between the Germanic and the Romanic Model – Polish Perspective (s. 132 – 147).
W publikacji zaprezentowano ewolucję instytucji nieważności postępowania sądowego, rozumianej zazwyczaj jako kategoria mająca służyć usuwaniu najpoważniejszych uchybień procesowych i wadliwych orzeczeń sądu. Stwierdzenie przez sąd, że wcześniejsze postępowanie było dotknięte nieważnością, oznacza, że wyrok i poprzedzające go postępowanie zostaje następczo uznane za nieważne, chyba że w danym porządku prawnym dopuszcza się możliwość konwalidowania uchybień.
Analiza uświadamia, że na przestrzeni stuleci rzymska konstrukcja wyroku nieważnego jako niewywołującego skutków prawnych ipso iure została wyparta przez koncepcję zakładającą, iż przyczyny nieważności nie powinny pozbawiać wyroku bytu prawnego, lecz wyłącznie uzasadniać jego zaskarżenie. Współczesne podejście do nieważności zakłada, że unieważnienie orzeczenia może nastąpić w związku z wniesieniem i przeprowadzeniem postępowania kontrolnego.
Polski proces cywilny czerpie z instrumentów procesowych wypracowanych w państwach prawa germańskiego, odrzuca znaną z państw prawa romańskiego instytucję nieważności czynności procesowej. Należy mieć na względzie, że nie wszystkie systemy prawne państw prawa kontynentalnego wykreowały odmiany konstrukcji nieważności, instytucja ta nie jest znana również w systemie common law, ani w prawie nordyckim.
Po upływie roku publikacja profesora Tadeusza Zembrzuskiego zostanie udostępniona na zasadzie open access.
Strona czasopisma: https://intersentia.com/en/international-journal-of-procedural-law-37762.html
Strona IAPL: http://www.iaplaw.org/index.php/en/
