Seminarium Naukowe Katedry Filozofii Prawa i Nauki o Państwie “Hylemorficzne pojęcie prawa a zjawisko ciągłości i trwałości instytucji prawnych”
Katedra Filozofii Prawa i Nauki o Państwie WPiA UW
serdecznie zaprasza na kolejne otwarte seminarium,
które odbędzie się 13 marca 2025 r. o godz. 18:30 – sala 209, CI I oraz online – link do spotkania).
Gościem będzie prof. Rafał Mańko z Central European University,
który wygłosi referat “Hylemorficzne pojęcie prawa a zjawisko ciągłości i trwałości instytucji prawnych”.
Abstrakt wystąpienia:
Hylemorfizm – tj. wywodzące się do Arystotelesa stanowisko ontologiczne postulujące przeciwstawianie sobie formy i materii (względnie materii, formy i treści) – stanowi intuicyjny nurt prawniczego myślenia o prawie co najmniej od czasów rzymskich. Tym niemniej dopiero Eugeniusz Paszukanis explicite sformułował teorię formy prawnej, kładąc tym samym podwaliny pod hylemorficzne pojęcie prawa. W moim referacie zaprezentuję nowatorskie odczytanie Paszukanisa, oparte, z jednej strony, na dialektycznym rozumieniu materii, formy i treści prawa w duchu Nauki logiki Hegla, oraz, z drugiej strony, na fenomenologicznej ontologii prawa Adolfa Reinacha, postulującej uznanie istnienia bytów prawnych. Zaprezentowana teoria będzie stanowić punkt wyjścia do rozważań nad ciągłością i trwałością instytucji prawnych – rozpatrywanych jako formy prawne – w warunkach przemian społecznych, a w szczególności rewolucji i transformacji ustrojowych. Zastosowanie hylemorficznego punktu widzenia pozwoli ująć ciąglość instytucji prawnych jako ciągłość form, które mogą regulować zmieniającą się materię i wyrażać odmienną treść (identyfikowaną z funkcjami instytucji prawnych), zachowując jednak swoją tożsamość jako formy. Rozważania teoretyczne zostaną zilustrowane szeregiem przykładów, zaczerpniętych z prawa rzymskiego, angielskiego i polskiego.